A może by tak… na grzyby?

Przed nami weekend, podczas którego wiele osób wybierze się do lasu na grzyby. Taki wypad całą rodziną jest z pewnością miłą formą wypoczynku, ale może stać się również niebezpieczne. Mała znajomość gatunków grzybów może skończyć się w najlepszym razie bólem brzucha, a w najgorszym nawet śmiercią. Warto zatem zabrać ze sobą Atlas grzybów i uważnie przyglądać się każdemu wkładanemu grzybowi do koszyka.

Rośnie u nas wiele gatunków grzybów o różnych właściwościach toksycznych, niebezpiecznych dla zdrowia i życia człowieka. Grzyby dzielimy na trzy grupy – jadalne, niejadalne i trujące. Najsmaczniejsze i najbardziej poszukiwane przez grzybiarzy są grzyby jadalne, które na spodniej części kapeluszy mają warstwę ułożonych obok siebie rurek przypominających gąbkę. Wśród tych grzybów nie ma grzybów śmiertelnie trujących. Są tylko grzyby gorzkie powodujące zaburzenia pokarmowe np. goryczak żółciowy czyli popularny szatan.

Zbieranie grzybów z blaszkami na spodzie kapeluszy wymaga większej wiedzy i ostrożności, ponieważ są wśród nich grzyby trujące i śmiertelnie trujące – wyjaśnia Ewelina Suska z poznańskiego Sanepidu – większość szczególnie niebezpiecznych, śmiertelnie trujących grzybów ma blaszki o białym zabarwieniu, nie zmieniającym się w okresie wegetacji, a należą do nich wszystkie muchomory, a wśród nich muchomor sromotnikowy.

Do śmiertelnie trujących grzybów, które powodują uszkodzenia narządów miąższowych wewnętrznych należą muchomor sromotnikowy, muchomor wiosenny, muchomor jadowity, piestrzenica kasztanowata, oraz zasłonak rudy. Niebezpieczne jest to, że objawy poważnego już zatrucia organizmu występują od 6 do kilkudziesięciu godzin po ich zjedzeniu.

Zbierając grzyby w lesie warto pamiętać o kilku zasadach. Najlepiej wybrać się grzybobranie wczesnym rankiem i zbierać zbierać grzyby do przewiewnych koszy lub łubianek, a nigdy nie do worków foliowych, ponieważ grzyby łatwo się w nich łamią, kruszą i zaparzają, a wtedy nawet w jadalnych grzybach mogą się wytworzyć substancje szkodliwe dla zdrowia. Nie należy również zbierać grzybów zbyt młodych i niedojrzałych, ponieważ takie okazy mogą jeszcze nie mieć wykształconych wszystkich cech charakterystycznych do ich jednoznacznej identyfikacji. Odradzamy również zbieranie grzybów zbyt starych, zarobaczonych, nadjedzonych przez ślimaki, nasączonych wodą czy zapleśniałych, ponieważ mogą być niebezpieczne dla zdrowia a pozostawione w lesie rozsieją zarodniki.

Grzyby wykręcamy z podłoża tak, żeby nie uszkodzić grzybni i po sprawdzeniu oczyszczamy a następnie przycinamy trzony i układamy w koszyku trzonami w dół – dodaje Ewelina Suska – zbierać należy tylko te grzyby, co do których nie mamy najmniejszych wątpliwości, że są jadalne i, co ważne, nie należy rozkopywać ściółki, gdyż niszczy się grzybnię. Pamiętajmy, że grzyby niejadalne i trujące są  pokarmem dla zwierząt leśnych, dlatego nie wolno ich niszczyć.

Odradzamy również podawania potraw z grzybów małym dzieciom, osobom starszym i chorym. Gotowych dań z grzybami nie wolno przechowywać dłużej niż jeden dzień, nawet w lodówce.

Jakie są objawy zatrucia grzybami? Mogą to być bóle głowy, brzucha, nudności, wymioty i biegunka. Gdy któreś z nich wystąpi po zjedzeniu grzybów nie warto zwlekać z wizytą u lekarza.

W razie wątpliwości, czy dany grzyb jest jadalny, bezpieczniej jest zostawić go w lesie – radzi Ewelina Suska – jeżeli nie mamy pewności, że zebrane grzyby są jadalne, warto skorzystać z porad grzyboznawców udzielanych w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Poznaniu, przy ul. K. Libelta 36.